Bài giảng kỹ thuật phần mềm

MỤC LỤC CHƯƠNG 1 ..................................................................................................................... 1 Phần mềm và kỹ nghệ phần mềm .................................................................................. 1 1.1 Tầm quan trọng và sự tiến hóa của phần mềm ................................................... 1 1.1.1 Tiến hóa của phần mềm .................................................................................. 1 a. Những năm đầu (từ 1950 đến 1960): ............................................................... 1 b. Thời kỳ trải rộng từ những năm 1960 đến giữa những năm 1970: ................ 1 c. Thời kỳ từ giữa những năm 1970 đến đầu những năm 1990: ......................... 2 d. Thời kỳ sau 1990: .............................................................................................. 2 1.1.2 Sự ứng dụng của phần mềm ........................................................................... 2 a. Phần mềm hệ thống .......................................................................................... 2 b. Phần mềm thời gian thực ................................................................................. 3 c. Phần mềm nghiệp vụ ......................................................................................... 3 d. Phần mềm khoa học và công nghệ ................................................................... 3 e. Phần mềm nhúng .............................................................................................. 3 f. Phần mềm máy tính cá nhân ............................................................................. 3 g. Phần mềm trí tuệ nhân tạo ............................................................................... 4 1.2 Khó khăn, thách thức đối với phát triển phần mềm ........................................... 4 1.2.1 Phần mềm và phần mềm tốt ........................................................................... 4 1.2.2 Đặc trưng phát triển và vận hành phần mềm ............................................... 5 a. Phần mềm không được chế tạo theo nghĩa cổ điển ......................................... 5 b. Phần mềm không hỏng đi nhưng thoái hóa theo thời gian ............................. 6 c. Phần lớn phần mềm đều được xây dựng từ đầu, ít khi được lắp ráp từ thành phần có sẵn ........................................................................................................... 6 1.2.3 Nhu cầu và độ phức tạp .................................................................................. 6 1.3 Kỹ nghệ phần mềm ................................................................................................ 7 1.3.1 Định nghĩa ........................................................................................................ 7 a. Các phương pháp .............................................................................................. 7 b. Các công cụ ....................................................................................................... 7 c. Các thủ tục ......................................................................................................... 8 1.3.2 Mô hình vòng đời cổ điển ............................................................................... 8 a. Kỹ nghệ và phân tích hệ thống ......................................................................... 8 b. Phân tích yêu cầu phần mềm ............................................................................ 8 c. Thiết kế .............................................................................................................. 8 d. Mã hóa ............................................................................................................... 9 e. Kiểm thử ............................................................................................................ 9 f. Bảo trì ................................................................................................................. 9 1.3.3 Mô hình làm bản mẫu ................................................................................... 10 1.3.4 Mô hình xoắn ốc ............................................................................................ 11 1.3.5 Kỹ thuật thế hệ thứ tư ................................................................................... 13 1.3.6 Mô hình lập trình cực đoan .......................................................................... 14
a) Tạo các ca thử nghiệm trước tiên ................................................................... 14 b) Lập trình đôi ................................................................................................... 14 1.3.7 Tổ hợp các mô hình ....................................................................................... 15 1.3.8 Tính khả thị của quá trình kỹ nghệ ............................................................. 15 1.3.9 Vấn đề giảm kích cỡ của phần mềm ............................................................ 16 1.4 Cái nhìn chung về kỹ nghệ phần mềm ............................................................... 17 Chương 2 ........................................................................................................................ 20 Phân tích và đặc tả yêu cầu .......................................................................................... 20 2.1 Đại cương về phân tích và đặc tả ........................................................................ 20 2.2 Nghiên cứu khả thi ............................................................................................... 21 2.3 Nền tảng của phân tích yêu cầu .......................................................................... 23 2.3.1 Các nguyên lý phân tích ................................................................................ 23 2.3.2 Mô hình hóa ................................................................................................... 24 2.3.3 Người phân tích ............................................................................................. 26 2.4 Xác định và đặc tả yêu cầu .................................................................................. 27 2.4.1 Xác định yêu cầu ........................................................................................... 27 2.4.2 Đặc tả yêu cầu ................................................................................................ 27 2.4.3 Thẩm định yêu cầu ........................................................................................ 28 2.5 Làm bản mẫu trong quá trình phân tích ........................................................... 29 2.5.1 Các bước làm bản mẫu ................................................................................. 29 2.6 Định dạng đặc tả yêu cầu .................................................................................... 31 Chương 3 ........................................................................................................................ 34 Thiết kế phần mềm ........................................................................................................ 34 3.1 Khái niệm về thiết kế phần mềm ........................................................................ 34 3.1.1 Khái niệm ....................................................................................................... 34 3.1.2 Tầm quan trọng ............................................................................................. 34 3.1.3 Quá trình thiết kế .......................................................................................... 35 3.1.4 Cơ sở của thiết kế .......................................................................................... 36 3.1.5 Mô tả thiết kế ................................................................................................. 37 3.1.6 Chất lượng thiết kế ........................................................................................ 38 3.2 Thiết kế hướng chức năng ................................................................................... 41 3.2.1 Cách tiếp cận hướng chức năng ................................................................... 41 3.2.2 Biểu đồ luồng dữ liệu .................................................................................... 42 3.2.3 Lược đồ cấu trúc ........................................................................................... 42 3.2.4 Các từ điển dữ liệu ........................................................................................ 42 3.3 Thiết kế hướng đối tượng .................................................................................... 43 3.3.1 Cách tiếp cận hướng đối tượng .................................................................... 43 3.3.2 Ba đặc trưng của thiết kế hướng đối tượng ................................................. 43 3.3.3 Cơ sở của thiết kế hướng đối tượng ............................................................. 43 3.3.4 Các bước thiết kế ........................................................................................... 44 3.3.5 Ưu nhược điểm của thiết kế hướng đối tượng ............................................ 45 3.3.6 Quan hệ giữa thiết kế và lập trình hướng đối tượng .................................. 45 3.3.7 Quan hệ giữa thiết kế hướng đối tượng và hướng chức năng .................... 46