Tìm hiểu về thực trạng giải quyết tranh chấp trong lĩnh vực chứng khoán, đưa ra khuyến nghị để hạn chế và giải quyết tốt các tranh chấp

Bài tập học kỳ - Luật chứng khoán

***

A. LỜI MỞ ĐẦU.

Thị trường chứng khoán là một phương thức huy động vốn đầu tư trung và dài hạn có hiệu quả và có ảnh hưởng rất lớn đến tình hình kinh tế xã hội trong từng quốc gia và trên thế giới. Thị trường chứng khoán đòi hỏi một trình độ tổ chức cao, có sự quản lý chặt chẽ trên cơ sở một hệ thống pháp lý hoàn chỉnh. Trong lịch sử, thị trường chứng khoán đã nhiều lần bị khủng hoảng do tác động của đầu cơ, lừa đảo, thông tin thất thiệt…và suy cho cùng, công chúng đầu tư bị thiệt hại rất lớn. Vào những năm cuối thế kỷ 20, môi trường quản lý thị trường chứng khoán của một quốc gia là một nhân tố quyết định việc đầu tư vào các thị trường mới nổi. Quản lý nghiêm túc là điều kiện tiên quyết để có được một thị trường chứng khoán hoạt động có hiệu quả, trung thực và đáng tin cậy. Một thị trường chứng khoán được quản lý tốt sẽ tác động đến việc nâng cao mạnh mẽ hiệu quả và độ an toàn của thị trường, làm tăng tính hấp dẫn đối với các nhà đầu tư trong và ngoài nước trong việc thực hiện các mục tiêu chính của họ là tăng lợi nhuận, giảm chi phí giao dịch và quản lý rủi ro.

Được coi là môi trường đầu tư kinh doanh phức tạp và nhạy cảm, số lượng người tham gia đông đảo, giá trị đầu tư lớn cùng độ rủi ro cao, kéo theo tính cạnh tranh gay gắt trong các mối quan hệ lợi ích được thiết lập trên thị trường; do vậy, tranh chấp trong lĩnh vực chứng khoán là hiện tượng tất yếu xảy ra. Tuy nhiên, việc xử lý, giải quyết những tranh chấp trong lĩnh vực chứng khoán này như thế nào để có hiệu quả tốt nhất đang là vấn đề gây nhiều tranh cãi.

Trong phạm vi bài viết này, em xin trình bày một số hiểu biết về thực trạng giải quyết tranh chấp trong lĩnh vực chứng khoán và một số khuyến nghị để hạn chế và giải quyết tốt các tranh chấp này.

B. NỘI DUNG.

I. Khái niệm, đặc điểm tranh chấp, giải quyết tranh chấp về chứng khoán.

Tranh chấp trên thị trường chứng khoán là những xung đột về quyền và lợi ích phát sinh giữa các chủ thể khi tham gia thị trường chứng khoán và được thể hiện ra bên ngoài dưới dạng nhu cầu cần giải quyết thông qua hình thức nhất định theo quy định của pháp luật.

Xét về mặt lý thuyết, tranh chấp về chứng khoán tuy có nhiều điểm tương đồng với hầu hết các loại tranh chấp trong lĩnh vực khác nhưng ở mức khái quát, có thể nhận diện tranh chấp này thông qua một số dấu hiệu mang tính đặc trưng sau:

Thứ nhất, về phạm vi chủ thể: Chủ thể của tranh chấp trên thị trường chứng khoán phải là các tổ chức, cá nhân tham gia thị trường chứng khoán. Tổ chức, cá nhân được coi là tham gia thị trường chứng khoán khi họ thực hiện một số hoạt động mà theo quy định của pháp luật những hoạt động đó chỉ được phép diễn ra trên thị trường chứng khoán. Các chủ thể này bao gồm:

- Tổ chức phát hành thực hiện hoạt động chào bán chứng khoán;

- Tổ chức kinh doanh chứng khoán;

- Nhà đầu tư gồm các tổ chức, cá nhân thực hiện hoạt động đầu tư vào thị trường chứng khoán thông qua việc mua và bán chứng khoán nhằm mục đích kiếm lời;

- Ngân hàng giám sát, ngân hàng chỉ định thanh toán;

- Tổ chức lưu ký chứng khoán;

- Trung tâm (sở) giao dịch chứng khoán và các thành viên.